Yangın Algılama Sistemleri ve Amaçları

 

YANGIN SİSTEMLERİ(AMAÇLARI)

1-Can güvenliği:
Yangın genelde duman ile birlikte başlar insan hayatını tehdit eden önemli  nedenlerden birisi kaçış yollarında görme güçlüğüdür.İnsanlar 10 m den daha uzağı göremedikleri bir yolda ilerlemek istemezler.Yangın ve uyarma sisteminin önemli amacı kaçış yollarındaki görme mesafesi 20 m altına düşmeden uyarı yaparak insanların emniyetli bölgelere kaçmalarını sağlamak.

2-Mal güvenliği
 Yangın başlangıç zamanı ile etkin söndürme önlemleri alındığı zaman arasını kısaltarak zararın azaltılmasını sağlar.
●Yangın algılama sistemleri başlıca iki bölümden incelenir.          
●Konvansiyonel sistem           
●Analog -Adreslenebilir –Dijital sistem.
 
a- Konvansiyonel sistemde: 
Bu sistemde yangın algılayıcılarının ve ihbar butonlarının bölgelere ayrılması (ZOON) ayrılması ve bölgelere ait yangın mesajlarının kontrol paneline iletip sesli ve ışıklı alarm cihazlarının aktif olma prensibi ile çalışır.Yangın bölgesinde herhangi bir algılayıcıdan birinin aktif olması durumunda kontrol panelinde sadece o bölgeye ait yangın mesajı gider.Hangi algılayıcı olduğu belli olmaz.
 
Kullanma yerleri 
●Bağımsız bölüm sayısı az olan ve  
●Geniş alanlarda 
●Depolar 
●Hangarlar, 
●Otoparklar v.b yerlerde kullanılır.
 
Konvansiyonel sistemlerde göz önünde bulundurulacak hususlar.
 ●Yangında korunacak bina uygun büyüklükte ve sayıda kolayca ayırt edilebilen bölgelere ayrılması.
 ●Binanın toplam taban alanı 300 m² den daha az ise,tüm bina tek  bir yangın bölgesi olarak kabul edilebilir. 
●Herhangi bir yangın bölgesinin alanı 2000 m²  yi aşmamalıdır. 
●Özel yangın riskleri bulunan bölümler. 
●Aydınlıklar 
●Merdiven boşlukları 
 ●Asansör boşluğu 
●Mutfaklar 
●Kazan daireleri V.B yerler her biri yangın bölgesi olarak kabul edilebilir. 
●Bir yangın bölgesi,yangın yerinin belirlenmesi için bir kişi tarafından kat edebilmesi gereken yol 30 m yi geçmemelidir. 
●Toplam taban alanı ne olursa olsun birbirinden ayrılmış her bina en az bir yangın bölgesi olarak tanımlanmalıdır. 
●Bir yangın bölgesinde en fazla 20 adet algılayıcı bağlanır 
●Her bölgedeki elemanlara hiç buat bağlantısı yapılmadan direk dedektörden dedektöre yada butona geçerek tesisat yapılacak. 
●Korna hatları kontrol panelinden hat sonuna kadar kollara ayrılmadan götürülmelidir. 
●Uygun kalite ve miktarlarda kablo çekilecektir.JSt  kablo yangınlara dayanıklı.
●Algılayıcılar koruyacağı alanı ortalayacak şekilde tavana monte edilecek. 
●Yangın algılama butonu 140 cm yüksekliğe ve sıva üstüne monte edilecektir.
 
b- Analog -Adreslenebilir –Dijital sistem.
●Bu sistemde algılayıcılar ve ihbar butonları aktif olduklarında kendi adreslerini de kontrol paneline iletirler.Bu sayede yangın ihbarı alınan algılayıcı yada ihbar butonun tam adresi belirlenmiş ve müdahale kolaylaşmış olur. 
●Bu tip sistemlerde algılayıcılar; 
●İhbar butonları 
●Sesli ve 
●Işıklı alarm cihazları 
●Zon adres modülleri 
●Korna adres modülleri 
●Adresli röle modülleri  tek bir çevrim üzerine bağlanırlar(çevrim-zon-bölge) olarak tanımlanır. 
●Bir sistem üzerinde birden fazla çevrim olabilir.(yeter miktarda zon) 
●Çevrimlerin kablo mesafeleri ve adresli cihaz adedi yönünden kullanılan sistem özelliğine göre sınırları var. 
●Bir çevrimdeki kablo uzunluğu 1500 m yi geçmemelidir. 
●Bir çevrim üzerinde en fazla 126 adet algılayıcı bulunur 
●Adresli sistemde çevrime bağlı her cihazın bir adresi vardır.ve her cihaz kontrol paneli ile haberleşir. 
●Çevrim üzerindeki algılayıcılardan herhangi birisinin aktif olması durumunda kontrol panelinde adresli olarak alarm ikazı gelir hangi algılayıcı aktif olmuşsa algılayıcının üzerindeki LED aktif olur kontrol edildiğinde rahatlıkla tespit edilebilir. 
●Rutubetli ve korazif ortamlarda PVC boru kullanılmalı (hat müstakil olmalı) 
●Zayıf akım dere eleman hatları (telefon,yangın,T.V,kamera,otomasyon,data,                    v.b) ayrı olmalıdır. 
●Yükseltilmiş ve asma tavan aralarında PVC  boru kullanılmamışsa  diğer kablo hatları arasında en az 30 cm mesafede olmalıdır.

 Analog -Adreslenebilir –Dijital sistem. Kullanıldığı yerler
●Bağımsız yangın bölümü çok olan 
●Otel 
●Hastane 
●Bakımevi 
●İş merkezi 
●Okul 
●Çok katlı binalarda V.B yerlerde kullanılır 

Bu sistem üzerinde bulunan algılayıcılar ve kullanıldıkları yerler.
 
●İyonizasyon detektörü:-otel odaları,ofisler,koridor v.b yerler. 
●Optik duman detektörü:-bilgi işlem merkezleri,elk odaları,jeneretör odaları,kablo şaftları v.b yerlerde kullanılır.
●Sabit sıcaklık detektörü:-kazan daireleri ,ütü odaları v.b yerlerde kullanılır 
●Sıcaklık artış cihazları:-mutfak,buhar kazanlarının odaları,fırınlar,kapalı otoparklarda kullanılır. 
●Işın tipi detektör:-depolar ,hangarlar,saraylar,tarihi yapılar v.b yerlerde kullanılır. 
●Alev tipi detektörler:-Yanıcı sıvı patlayıcı madde depoları,uçak hangarları,akaryakıt dolum tesisleri ,uçak hangarları v.b yerlerde kullanılır. 
●İhbar butonları: 
●Alarm cihazları: 
1-Seli alarm: en az 90 dB ses gücünde500Hz -1000 Hz arasında 
2-Işıklı alarm:en az 60-100’ dakika çakma frekanslı olmalıdır 
●Kontrol paneli: 
●Adresleme ünitesi: 
●Adreslenebilir kontrol ünitesi: 
●Hat izolatörü-görevi: 
●Hattaki gerilim düşümünün belirli değerlerin altına inmesi ile otomatik olarak açan aralarında bağlı bulunan algılayıcı gurubunda veya hattaki herhangi bir arızadan dolayı tüm çevrimin etkilememesini önleyen koruyucu bir ünitedir.
20 adres cihazında bir izalatör kullanılmalıdır.
 
Kaynak: emo.org.tr